Szwajcaria. Kraj sera i czekolady, luksusu, niezawodnych banków i solidnych zegarków. Aż trudno uwierzyć, że kulinarna historia tego kojarzonego z bogactwem państwa jest pełna prostych, tanich dań, które były podstawą diety zwykłych ludzi. Tak, Szwajcaria skrywa w swojej kuchni prawdziwe perełki, które przypominają o skromnych korzeniach Helwetów.
13 potraw, których musisz spróbować, będąc w Szwajcarii
1. Fondue – serowa uczta
Jedna z najbardziej znanych potraw Szwajcarii. Fondue to rozpuszczony ser (zazwyczaj mieszanka dwóch lub czterech gatunków, m.in. gruyère i emmentalera), podawany w specjalnym kociołku (caquelon), który ustawia się na palniku. Z czasem zaczęto bawić się recepturą i do serowej masy zaczęto dodawać wino oraz przyprawy. Za tą prostą potrawą kryje się idea dzielenia się posiłkiem. Fondue zdecydowanie zbliża ludzi. Szwajcarzy uzbrojeni w widelczyki gromadzą się wokół naczynka z gorącym serem, w którym maczają chleb, warzywa, a czasem nawet owoce. To danie idealnie nadaje się na zimowe wieczory i jest symbolem szwajcarskiego dziedzictwa kulinarnego.
2. Raclette
Raclette – podobnie jak fondue – również bazuje na serze. To tradycyjne szwajcarskie danie wywodzi się z Alp Szwajcarskich i jest cudowne w swej prostocie. Ser topiony na gorących ziemniakach, warzywach lub mięsie nadaje tym składnikom nowego wymiaru. Tradycyjnie potrawa ta jest serwowana z piklami i cebulką.
3. Rösti – ziemniaczane placuszki
Jesteś fanem placków ziemniaczanych? Spróbuj rösti, a zapomnisz o naszych plackach. To proste, ale sycące danie z siekanych podgotowanych lub surowych ziemniaków, które następnie się smaży na złoty kolor. Chrupiące rösti najlepiej się czują w towarzystwie mięs i warzyw, jajek czy wędzonego łososia, ale bywają też serwowane samodzielnie. Te proste placuszki uchodzą za narodową potrawę Szwajcarów.
4. Zürcher Geschnetzeltes
Aby zjeść to klasyczne danie z Zurychu, nie musisz już jechać do stolicy Szwajcarii – dostaniesz je w restauracjach w całym kraju. Jego głównym składnikiem jest cienko pokrojona cielęcina, podawana w kremowym sosie z białego wina i śmietany, często z dodatkiem pieczarek. Zürcher Geschnetzeltes zazwyczaj jest serwowany z rösti. To doskonałym przykładem eleganckiej kuchni szwajcarskiej.
Foto: Paweł Mazur
5. Älplermagronen
Oto nadchodzi „makaron pasterza”… Älplermagronen we własnej postaci. To sycące danie składające się z makaronu, ziemniaków, śmietany, sera i cebuli, często podawane z duszonymi jabłkami musiało dać energię alpejskim pasterzom. Dziś również doskonale syci i rozgrzewa turystów w chłodne dni i jest idealne po dniu spędzonym na stokach narciarskich.
6. Czas na deser: szwajcarska czekolada
Nie sposób mówić o kuchni szwajcarskiej bez wspomnienia o słynnej szwajcarskiej czekoladzie. Szwajcaria jest domem dla wielu znanych na całym świecie producentów czekolady, takich jak Lindt, Toblerone i Milka. Wizyta w fabryce czekolady to must have każdego turysty.
7. Nusstorte
Nie samą czekoladą żyje Szwajcaria. To pyszne ciasto orzechowe pochodzi z Gryzonii. Składa się z kruchego ciasta wypełnionego mieszanką karmelu i orzechów włoskich. Idealne jako słodki dodatek do popołudniowej kawy.
8. Tylko dla dorosłych: szwajcarskie wina
Choć może mniej znane niż francuskie czy włoskie, szwajcarskie wina mają swoje unikalne miejsce na mapie win świata. Regiony takie jak Valais, Vaud i Ticino produkują wyjątkowe trunki, które doskonale komponują się z lokalną kuchnią.
9. Birchermüesli na dobry początek
Jeśli każdy swój dzień zaczynasz od musli lub płatków śniadaniowych, w Szwajcarii poczujesz się jak w niebie. Wszystko to za sprawą szwajcarskiego lekarza Maximiliana Bircher-Bennera, który pod koniec XIX wieku skomponował to oto danie, chcąc zapewnić swoim pacjentom solidną dawkę składników odżywczych. Składa się ono z owsa, świeżych owoców, orzechów i jogurtu.
10. Polenta
Kolejna tradycyjna potrawa kuchni szwajcarskiej. Popularna zwłaszcza w regionie Ticino polenta to danie z mąki kukurydzianej, które często podaje się z różnymi dodatkami, takimi jak gulasz, ser czy grzyby. Jest to danie, które doskonale ilustruje wpływy włoskie na szwajcarską kuchnię.
11. Capuns – szwajcarskie gołąbki z Gryzonii
Choć określenie „gołąbki z Gryzonii” może budzić wątpliwości, nie daj się zmylić. Capuns to danie, które jest doskonałym przykładem na to, jak z prostych składników można stworzyć coś naprawdę wyjątkowego. Jego historia sięga czasów, gdy ludzie z powodu niedostatku musieli wykorzystywać łatwo dostępne, proste składniki. Do przygotowania tej ludowej szwajcarskiej potrawy wykorzystuje się liście mangoldu, kapusty lub szpinaku, w które zawija się kawałki ciasta przygotowanego z mąki, jajek i drobno pokrojonego mięsa, boczku lub szynki. Następnie zawiniątka gotuje się w bulionie, a całość podaje z sosem śmietanowym.
Foto: Paweł Szczytko
12. O, cholera – jakie to dobre
Cholera to tradycyjna szwajcarska zapiekanka, której nazwa pochodzi od epidemii cholery w XIX wieku. Wtedy to mieszkańcy doliny Valais musieli radzić sobie z tym, co mieli pod ręką. Tak powstała potrawa z ziemniaków, sera (najczęściej raclette lub gruyère), jabłek, cebuli i boczku, które zapieka się w cieście francuskim. Choć połączenie składników może wydawać się nietypowe, cholera zachwyca zaskakująco harmonijnym smakiem, który łączy słodycz jabłek ze słonym smakiem boczku i sera.
13. Maluns, czyli ziemniaczane okruszki
Maluns to kolejne szwajcarskie danie pochodzące z Gryzonii, które było popularne wśród biedniejszych warstw społecznych. Przygotowuje się je z tartych surowych lub gotowanych ziemniaków, które smaży się na maśle, aż staną się chrupiące. Do tego dodaje się mąkę pszenną, co nadaje potrawie charakterystyczną konsystencję. Maluns podaje się z jogurtem, musem jabłkowym lub owocami.
Bogactwo tradycyjnej kuchni szwajcarskiej
Tradycyjna szwajcarska kuchnia to prawdziwa uczta dla zmysłów. Jednocześnie jest dowodem na to, że z prostych i tanich składników można wyczarować coś wyjątkowego. Próbując helweckich potraw, poczujesz smak dawnych czasów i docenisz kreatywność oraz zaradność Szwajcarów. Dzięki tradycyjnym recepturom kuchnia szwajcarska zachowuje swoją autentyczność i ukazuje bogactwo kulturowe kraju.
Jedno jest pewne: szwajcarskie tradycje kulinarne są tak zróżnicowane, jak cały ten kraj. Każdy region ma swoje specjały, które odzwierciedlają jego historię i kulturę. Dlatego podróżując przez kantony, możesz odkrywać nowe smaki helweckich potraw, w których dostrzeżesz ślady potraw z krajów sąsiadujących, głównie Niemiec, Włoch i Francji. W szwajcarskiej kuchni każdy znajdzie coś dla siebie – od serowych fondue, przez ziemniaczane rösti po słodkie nusstorte. Spróbuj tych tradycyjnych dań i odkryj, co czyni szwajcarską kuchnię tak wyjątkową!