Szwajcaria okiem… to cykl, w którym rozmawiamy o pracy i życiu w Szwajcarii z anonimowymi Polakami, którzy z tym alpejskim krajem złączyli swe życie zawodowe. Dziś rozmawialiśmy z polskim kierowcą, który od ponad roku przeczesuje szwajcarskie szlaki.
1. Jak długo pracujesz jako kierowca w Szwajcarii?
W Szwajcarii pracuję od ponad roku.
2. Czy wcześniej pracowałeś jako kierowca?
Tak, w zawodzie kierowcy pracuję od 13 lat. Przez ten czas pracowałem głównie w transporcie międzynarodowym. W firmach norweskich, niemieckich i holenderskich. Najlepsze warunki są jednak w Szwajcarii.
3. Czy zarobki kierowcy w Szwajcarii są zadowalające? Jak je oceniasz w porównaniu do zarobków w tej branży w innych krajach?
Pracowałem w wielu krajach, ale zarobki w Szwajcarii są nawet ponad dwa razy większe niż chociażby w sąsiednich Niemczech.
4. Jakie warunki pracy oferuje firma, dla której pracujesz jako kierowca?
Warunki pracy są świetne. Jestem zatrudniony przez agencję pracy. Oferowane przez nią warunki zatrudnienia pozwalają mi oddzielić życie prywatne od zawodowego. To dla mnie bardzo ważne. Pierwszy raz w swojej karierze zawodowej mam ten komfort, że po ośmiu czy dziesięciu godzinach wracam do domu bez konieczności spania w ciężarówce. Jeszcze lepsze warunki są wówczas, gdy jest się zatrudnionym bezpośrednio przez pracodawcę.
Poza tym trzeba przyznać, że jako kierowca mam wszystko, czego potrzebuję. Zwykle ciężarówki są nowe, mam dostęp do kawy, restauracji, przysługuje mi prawo do przerw.
5. Czy musisz spełnić jakieś specjalne wymagania, aby pracować jako kierowca w Szwajcarii?
Tak. Jeśli chcesz pracować jako kierowca w Szwajcarii, musisz uzyskać pozwolenie na pobyt typu B, ewentualnie G albo L. Trzeba też wymienić prawo jazdy, kartę kierowcy i zrobić specjalny kurs na kod 95, czyli kurs na przewóz towarów (w przeciwieństwie do innych krajów europejskich nie jest on „wbijany” w kartę kierowcy). Tutaj uwaga: jeśli kierowca pracuje na takich warunkach, że wystarcza mu pozwolenie G, może pracować z polskimi dokumentami, bez konieczności ich wymiany.
6. Jakie są twoje godziny pracy i jak często musisz być dostępny?
Wszystko zależy od firmy. Poznałem już kolegów, którzy pracują trzy dni w tygodniu po piętnaście godzin, ale cztery kolejne dni mają wolne. Są też firmy, w których pracuje się od poniedziałku do soboty po kilka godzin. Ja pracuję od poniedziałku do piątku od siódmej do szesnastej lub siedemnastej.
7. Jak wygląda dzień pracy kierowcy w Szwajcarii?
Mogę powiedzieć na własnym przykładzie, że nie różni się niczym od pracy kierowcy w innych krajach, tylko widoki są piękniejsze…
8. Czy firma zapewnia ci jakieś dodatkowe benefity, np. prywatne ubezpieczenie zdrowotne?
Co kwartał dostaję bon o wartości 500 franków oraz dodatkowe rabaty czy małe podarunki. Poza tym mogę otrzymać dodatkowe pieniądze za znalezienie nowego pracownika. Jest też możliwość otrzymania premii kwartalnej. Wiem, że są firmy, które oferują dodatkowe dni urlopu, karty rabatowe na różne produkty.
9. Jakie są twoje koszty życia w Szwajcarii?
Pracuję w Szwajcarii na stałe. Koszty stałe (np. mieszkanie, ubezpieczenie, paliwo, telefon, karnet na siłownię) plus wyżywienie to kwota około 2000 franków (wliczone jest tu paliwo i jedzenie, dodam, że na tym ostatnim nie oszczędzam i inwestuję w zdrowe jedzenie, które często jest droższe).
10. Czy mieszkasz sam czy wraz z rodziną? Jakie są warunki mieszkaniowe?
Mieszkam niestety sam. Warunki są różne. W zależności od potrzeb i możliwości finansowych można znaleźć coś dla siebie. Oczywiście im wyższy standard, tym wyższa cena.
11. Czy uważasz, że warunki mieszkaniowe w Szwajcarii są lepsze niż w Polsce?
Nie, zdecydowanie nie.
12. Czy jako kierowca jesteś zadowolony z jakości życia w Szwajcarii?
Czy zadowolony? To mało powiedziane.
13. Czy czujesz się ceniony przez społeczeństwo jako kierowca w Szwajcarii?
Szczerze mówiąc, to właśnie tutaj po raz pierwszy spotkałem się z życzliwością ze strony osób postronnych. W firmie, w której pracuję, również jestem lepiej traktowany niż w innych krajach, w których pracowałem jako kierowca.
14. Jakie są największe trudności, z którymi musisz się mierzyć jako kierowca w Szwajcarii?
Chyba tylko wąskie drogi, ale mi osobiście to nie przeszkadza. To nawet stanowi ciekawe wyzwanie i sprawia niezłą frajdę.
15. Jakie są twoje ulubione miejsca do jazdy po Szwajcarii i dlaczego?
Kocham góry, więc odpowiedź jest tylko jedna – Alpy.
16. Czy masz jakieś sugestie dla innych kierowców, którzy planują szukać pracy w Szwajcarii?
Tak, na pewno doradzałbym naukę języka. Poza tym nie zapominajcie o kulturze osobistej. No i jeszcze jedno: warto jeździć wolno i zgodnie z przepisami, bo w Szwajcarii mandaty są drogie.
17. Skoro już mówimy o mandatach, kto płaci za mandaty: ty czy firma, która cię zatrudnia.
Wszystko zależy od firmy. W tej, w której jestem zatrudniony, koszty mandatów ponosi kierowca.
18. Jakie są twoje zarobki brutto w Szwajcarii?
Mniej więcej 7000 franków szwajcarskich brutto. Bywa, że więcej. Trzeba też pamiętać, że każda firma wypłaca tzw. Feriengeld, czyli jakby polskie wczasy pod gruszą, lecz w formie regularnych składek na fundusz wakacyjny, a nie jednorazowego bonusu. Pieniądze te można wypłacić, jadąc na wakacje lub z końcem roku. Ponadto pracownikom przysługuje trzynasta pensja, co zdecydowanie podnosi wysokość wypłaty w grudniu i w styczniu.
19. Jakie są twoje zarobki netto (po odliczeniu podatków)?
Podatki w Szwajcarii są zależne od kantonów, w moim regionie po odliczeniu podatków pensja stanowi około 5600 franków szwajcarskich netto.
20. Czy podatki w Szwajcarii są wyższe niż w Polsce?
Nie odczuwam tego ani trochę. Uważam, że w Polsce podatki były dla mnie bardziej dotkliwe.
21. W jakim kantonie pracujesz jako kierowca?
Pracuję i mieszkam w Aargau.
22. Czy różnice w zarobkach między kantonami są znaczące dla kierowców w Szwajcarii?
Nie są. Słyszałem tylko, że w kantonach francuskich są trochę mniejsze płace.
23. Jakie są perspektywy rozwoju zawodowego dla kierowców w Szwajcarii?
Kierowca w Szwajcarii zawsze ma szanse awansu na dyspozytora. Może też liczyć na systematyczne podwyżki.
24. Czy znajomość języka w zawodzie kierowcy jest ważna?
Tak, bardzo. Co więcej, trudno jest znaleźć pracę w transporcie, jeśli nie zna się języka.
25. Czy jako kierowca w Szwajcarii masz możliwość pracy w systemie zmianowym?
Tak. Są jednak bardzo różne możliwości. Zdarza się, że kierowcy pracują w systemie jeden na jeden, ja kiedyś pracowałem w systemie dwa na dwa. Teraz pracuję w systemie trzy na jeden, czyli trzy tygodnie w pracy i jeden tydzień w domu (wówczas można wyjechać chociażby do Polski). Tu jednak muszę przyznać, że moja firma jest bardzo elastyczna i można się umówić na jakieś odstępstwa. Prawda jest też taka, że jak pracodawca widzi, że ma do czynienia z sumiennym pracownikiem, jest skłonny do negocjowania czasu pracy.
26. Czy polski kierowca w Szwajcarii ma możliwość pracy w systemie home office?
Na takim stanowisku jak ja nie. Awans do rangi chociażby spedytora daje taką możliwość.
27. Czy korzystasz z samochodu służbowego jako kierowca?
Niestety w naszej firmie nie ma takiej możliwości.
Owszem, mam służbowy samochód osobowy, ale dojeżdżam nim tylko na miejsce, na którym mam przejąć ciężarówkę. Ten dojazd autem służbowym do ciężarówki także jest czasem pracy, a więc jest płatny.
28. Jakie są standardy bezpieczeństwa pracy dla kierowców w Szwajcarii?
W Szwajcarii bardzo się pilnuje przestrzegania zasad BHP pracy.
29. Czy pracodawca daje ci możliwość podniesienia kwalifikacji przez kursy lub szkolenia dające dodatkowe uprawnienia?
Tak, zdecydowanie. Ostatnio na przykład ukończyłem kurs na prowadzenie dźwigów.
30. Czy firma, dla której pracujesz, zapewnia ci uniform i inne niezbędne wyposażenie?
Większość firm w Szwajcarii to zapewnia. Każda jednak wyposaża kierowcę w innym stopniu.
31. Czy jako kierowca masz możliwość korzystania z dodatkowych benefitów, takich jak karta lunchowa czy karta Multisport?
Mam zniżki w niektórych restauracjach lub sklepach.
32. Czy jako kierowca w Szwajcarii masz możliwość korzystania z dodatkowych świadczeń socjalnych?
Nie mam pojęcia, nie korzystałem.
33. Czy jesteś zadowolony z warunków twojej umowy o pracę?
Tak, jestem zadowolony.
34. Czy jako kierowca w Szwajcarii masz możliwość korzystania z dodatkowych świadczeń zdrowotnych?
Mam dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne w firmie.
35. Jak często podróżujesz służbowo poza Szwajcarię jako kierowca?
Firma, w której pracuję, działa tylko na terenie Szwajcarii, więc nie mam zagranicznych wyjazdów służbowych.
36. Jakie masz plany zawodowe? Co chcesz robić w przyszłości jako kierowca?
Zastanawiam się nad przeprowadzką do Szwajcarii na stałe.
37. Jakie są twoje ulubione restauracje lub punkty gastronomiczne w Szwajcarii?
Nie mam swoich ulubionych miejsc. Staram się być zawsze w innym miejscu; dopiero zaczynam „podróż kulinarną” po tym kraju.
38. Jakie są twoje ulubione szwajcarskie potrawy?
Dobre pytanie… Trudno mi powiedzieć. Jak wspomniałem, lubię eksperymentować ze smakami i próbować nowych rzeczy, choć za tradycyjną kuchnią szwajcarską nie przepadam.
39. To może masz ulubione szwajcarskie produkty spożywcze…
Zdecydowanie sery.
40. Czy znajdujesz czas na relaks i odpoczynek po dniu pracy jako kierowca?
Oczywiście, na siłownię również.
41. Czy preferujesz mieszkanie w mieście czy na wsi?
Osobiście kocham naturę, więc tylko wieś wchodzi w grę.
42. Jakie są twoje ulubione atrakcje turystyczne w Szwajcarii?
Zdecydowanie szlaki górskie.
43. Jakie są Twoje ulubione szwajcarskie tradycje i obyczaje?
Trudno mi mówić o obrzędach czy tradycjach, ale to, co mi się podoba w Szwajcarach, to uczciwość i szacunek. Helweci nienawidzą krętaczy, a to mi bardzo odpowiada. Szwajcarzy na pewno kochają swój kraj i bardzo o niego dbają.
44. Czy masz możliwość korzystania z dodatkowych dni wolnych jako kierowca w Szwajcarii?
W firmie, w której pracuję, mam wolne weekendy i dużo dni urlopowych do wykorzystania.
45. Jakie są twoje ulubione zajęcia poza pracą jako kierowca?
Kocham góry i chętnie uciekam na szlak. Poza tym jeżdżę na rowerze.
46. Jakie są twoje ulubione festiwale i wydarzenia kulturalne w Szwajcarii?
Jestem fanem EDM (elektronicznej muzyki tanecznej), więc Street Parade, OpenAir i wiele innych. Jeżdżę też na imprezy motoryzacyjne i fotograficzne.
47. Jakie są twoje ulubione sporty i aktywności fizyczne w Szwajcarii?
Turystyka górska i wspinaczka.
48. Jakie są twoje ulubione miejsca na zakupy w Szwajcarii?
Markety. Często też kupuję produkty spożywcze prosto od rolnika (np. jajka, warzywa).
49. Jakie są twoje ulubione szwajcarskie zabytki i miejsca historyczne?
Tu jest tyle zabytków i pięknych miejsc, że nie zdołam wszystkich wymienić. Lubię jeździć w nowe miejsca.
50. Czy jest coś polskiego, za czym tęsknisz? Czego ci najbardziej brakuje?
Przede wszystkim tęsknię za jedzeniem. Niestety szwajcarska kuchnia nie zachwyca mnie, a nawet powiedziałbym, że jest słaba.