fot. swissinfo.ch
Szwajcarzy nie odczuwają prawie żadnego entuzjazmu dla UE. Jednak ważne według nich są umowy dwustronne z Brukselą. Z sondażu SRG na ten temat wynika, że kwestia europejska pozostaje w Szwajcarii na ostrzu noża.
Odpowiedzi prawie 20 000 obywateli Szwajcarii na temat UE i traktatów dwustronnych Szwajcarii skutkują skrajnie podzielonymi opiniami. Większość społeczeństwa szwajcarskiego dostrzega znaczenie UE dla szwajcarskiej gospodarki. Jest to racjonalny, ekonomiczny pogląd, który rozciąga się na całe spektrum polityczne.
Wielkie „ale” to, że emocjonalnie i osobiście w sercu Szwajcarów dominuje poczucie dystansu i obojętności.
Tłum. Pytanie: „Jaki jest Twój stosunek do UE?". Wyniki: Raczej negatywne odczucia (28%), raczej pozytywne odczucia (22%), ani pozytywne, ani negatywne uczucie (22%), bardzo negatywne odczucia (21%), bardzo pozytywne odczucia (6%), nie wiem/brak odpowiedzi (1%).
„Czy chodzi o mnie, czy o całą szwajcarską gospodarkę? Jest to zatem obszar napięcia, w którym będzie się toczyć rodząca się dyskusja” – konkludują autorzy badania.
„Kwestia UE jest bardzo spolaryzowana” – mówi Martina Mousson z instytutu badawczego gfs.bern, który przeprowadził badanie. „Emocjonalnie naładowanym rdzeniem krytyki jest troska o suwerenność Szwajcarii” – dodał. Wskazuje to na głęboki podział w tej kwestii.
Tłum. Pytanie: „Jak postrzegasz relacje między Szwajcarią a UE?". Wyniki: Raczej za daleko (28%), raczej za mało daleko (25%), współpraca jest dokładnie na właściwym poziomie (21%), zdecydowanie za daleko (12%), zdecydowanie za mało daleko (12%), nie wiem/brak odpowiedzi (2%).
elem badania, zleconego przez SRG, było zarejestrowanie postaw wyborców. Negocjacje między Bernem a Brukselą w sprawie aktualizacji umowy dwustronnej zbliżają się do możliwego zakończenia. Teraz chcieli mieć obraz nastrojów, ponieważ nowa debata unijna wydaje się nieunikniona.
Temat ten nie spotkał się ostatnio z dużą dyskusją wśród szwajcarskiej opinii publicznej, mimo że zainteresowanie nim jest duże, jak wykazało również badanie. Wzięło w nim udział prawie 20 000 respondentów.
Brak tematu mógł być ciszą przed burzą. Najpóźniej w momencie, gdy ma zostać oceniony wynik negocjacji, dyskusja rozgorzała na nowo.
Krytyczne spojrzenie na UE
Jak ludzie postrzegają Unię Europejską w Szwajcarii? „Wywołuje to mieszane uczucia i pojawia się lekki nawis negatywnego postrzegania” – mówi Mousson. We włoskojęzycznej Szwajcarii UE jest postrzegana najbardziej krytycznie. W Ticino ceny i płace znalazły się pod silną presją ze względu na swobodny przepływ osób.
Pomimo powszechnej krytyki UE jako instytucji, jej znaczenie dla szwajcarskiej gospodarki jest powszechnie i jednoznacznie uznawane. „To jest ambiwalencja, w jakiej formułowane są opinie” – podsumowuje Mousson.
Ci, którzy postrzegają UE pozytywnie, postrzegają ją jako projekt na rzecz pokoju i dobrobytu. Pozytywny pogląd charakteryzuje się również ideą idei europejskiej, wspólnoty wartości o wspólnych celach i interesach.
Większość widzi biurokratycznego potwora
Ten pogląd aprobaty popierają ludzie, którzy czują się europejscy i cenią sobie stosunki z sąsiednimi krajami. „Ludzie, którzy mają pozytywny wizerunek UE, są w mniejszości” – mówi Martina Mousson.
Większość postrzega UE jako biurokratycznego potwora, który oznacza, że Szwajcaria traci prawo do wyrażania się. Stwierdzenia takie jak następujące spotykają się w tym obozie z dużą aprobatą: „UE jest biurokratycznym molochem. Nie jest w stanie właściwie reagować na główne wyzwania stojące przed światem. To niedemokratyczne”.
„Negatywny nastrój jest złożony i wieloaspektowy” – mówi Mousson, „dominuje w nim silne pragnienie samostanowienia i wolności” – dodaje.
Umowy dwustronne są nadal przekonujące
Równie ambiwalentny jest stosunek szwajcarskiego elektoratu do traktatów bilateralnych, którymi Szwajcaria reguluje swoje relacje z UE. Większość ludzi uważa, że bez nich kraj byłby w gorszej sytuacji i że przyniosą one korzyści szwajcarskiej gospodarce.
Większość jednak zgadza się również z opinią, że swobodny przepływ osób doprowadził do silnej imigracji i że stanowi to dodatkowe obciążenie dla instytucji opieki społecznej w Szwajcarii. Z aprobatą większości spotykają się również następujące stwierdzenia: „Płace krajowe znalazły się pod presją”. Oraz: „Umowy dwustronne powodują wzrost cen najmu i nieruchomości”.
Ogólnie rzecz biorąc, przeważa jednak pozytywna ocena umów dwustronnych.
Tłum. Pytanie: „Czy umowy dwustronne są dobre dla Szwajcarii?" Wyniki:
raczej zalety (46%), raczej wady (21%), mniej więcej tyle samo zalet co wad (19%), same zalety (8%), same wady (5%), nie wiem/brak odpowiedzi (1%).
Tłum. Pytanie: „Jak pilna jest aktualizacja umów dwustronnych?" Wyniki: raczej pilne (30%), bardzo pilne (24%), wcale nie pilne (20%), nie wiem/brak odpowiedzi (3%).
Lukas Golder z gfs.bern widzi przyszłość dyskusji na dwóch biegunach: z jednej strony panuje trzeźwy pogląd, który mówi, że nowe umowy dwustronne są dobre dla kraju i pomagają gospodarce. Z drugiej strony są emocje odrzucenia i dystansu. „Emocje są dziś bardziej istotne. A te emocje niekoniecznie przemawiają za dalszym rozwojem stosunków dwustronnych” – mówi Golder.
„Brakuje przekonującej wizji”
Zdaniem Martiny Mousson, jeśli któregoś dnia pytanie stanie przed ludźmi, najprawdopodobniej doprowadzi to do mentalności obozowej – czyli do „faktu, że wielu nie jest podatnych na kłótnie”. Aby przezwyciężyć te obozy, potrzebna byłaby wspólna wizja przyszłości Szwajcarii. Ale tego brakuje. „Nie ma przekonującej wizji w tej kwestii” – mówi Mousson.
Źródło: swissinfo.ch
Zobacz także
Szwajcaria i USA intensyfikują współpracę w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego
Rada Federalna chce zmodernizować stare struktury ochronne z powodu wojen
