fot. zueriunterland24.ch
Reelekcja Donalda Trumpa na prezydenta USA może mieć daleko idące konsekwencje dla Szwajcarii w takich dziedzinach jak gospodarka, handel czy polityka bezpieczeństwa.
Na co Szwajcaria musi być wyczulona?
Wielu ekspertów podkreśla, że prezydentura Trumpa będzie miała istotny wpływ na przyszłość Europy. Przygotowanie państw europejskich na nadchodzące zmiany musi mieć zatem charakter wieloaspektowy (obejmujący m.in. finanse i bezpieczeństwo). Jak to będzie wyglądało w przypadku Szwajcarii? Jakich okoliczności władze Konfederacji mogą się spodziewać?
Gospodarka i handel
Trump zapowiedział, że wprowadzi ogólne cła importowe w wysokości 10%, co może bezpośrednio uderzyć w szwajcarski przemysł eksportowy. Szwajcaria ma nadwyżkę handlową z USA. W 2023 r. wyeksportowała towary i usługi o wartości 62 mld franków, a zaimportowała 38 mld franków.
Ponadto, Trump krytycznie odnosi się do takiej nierównowagi handlowej i może wywrzeć presję na Szwajcarię, aby importowała więcej amerykańskich produktów, zwłaszcza w rolnictwie.
Polityka bezpieczeństwa
Krytyczne stanowisko Trumpa wobec NATO i jego apele o większe zaangażowanie państw europejskich w obronność mogą wpłynąć na sytuację bezpieczeństwa w Europie. Mimo że Szwajcaria nie jest członkiem NATO, pośrednio korzysta ze stabilności w Europie. Osłabienie relacji transatlantyckich mogłoby więc dotknąć także Szwajcarię.
Neutralność i stosunki międzynarodowe
Nieprzewidywalna polityka Trumpa i jego strategia „America First” mogą podważyć neutralność Szwajcarii, jednocześnie domagając się od niej ochrony swoich interesów w zmieniającym się otoczeniu geopolitycznym.
Ogólnie rzecz biorąc, Szwajcaria musi uważnie obserwować rozwój sytuacji i w razie potrzeby dostosować swoje strategie gospodarcze i polityki zagranicznej do nowych warunków.
Pozytywne aspekty prezydentury Trumpa
Po pierwsze, byłoby mniej regulacji. Np. sektor farmaceutyczny — jeden z filarów gospodarki Szwajcarii — prawdopodobnie skorzysta na Trumpie. Kamala Harris chciała niższych cen leków i wprowadziłaby więcej regulacji, co uczyniłoby produkcję i eksport leków do USA bardziej uciążliwymi.
Pogląd ten podziela Markus Somm, redaktor politycznego magazynu Nebelspalter. Zwrócił on uwagę, że Szwajcaria, a zwłaszcza duże firmy, zawsze miały mniej problemów z Republikanami, których polityka jest zazwyczaj bardziej przyjazna biznesowi, niż te inicjowane przez Demokratów.
Ponadto, według Forausa „Trump nie ufa forom wielostronnym. Preferuje stosunki dwustronne — i najwyraźniej lubi Szwajcarię”. Pomimo swojego stanowiska antyimigracyjnego, powiedział, że to wstyd, że więcej osób „z Danii i Szwajcarii” nie imigruje do USA.
Negatywne aspekty
Według Szwajcarskiego Forum Polityki Zagranicznej (Foraus), „izolacjonizm Trumpa i jego stosunek do organizacji wielostronnych mogą prowadzić do niepewności na arenie międzynarodowej, co może mieć dalszy wpływ na szwajcarską gospodarkę”.
Ponadto jego szczególny styl rządzenia może okazać się trudny do przyzwyczajenia dla Szwajcarii.
„Trump ma tendencję do łączenia kwestii, które tradycyjnie traktowane są oddzielnie — niekonwencjonalne podejście, na które Szwajcaria nie jest przygotowana” — dodał Foraus w dokumencie politycznym opublikowanym przed wyborami w USA.
Co jeszcze ważniejsze, szwajcarski przemysł eksportowy może ucierpieć, zwłaszcza jeśli Trump wprowadzi (jak powiedział) wyższe cła na import.
Stany Zjednoczone są głównym miejscem docelowym szwajcarskiego eksportu i bezpośrednich inwestycji za granicą.
Przy 56,7 miliardach franków przychodów z eksportu do USA w 2023 r. — w porównaniu z 25,3 miliardami 10 lat wcześniej — „Stany Zjednoczone nadal zyskują na znaczeniu dla Szwajcarii w ostatnich latach” — powiedział Sekretariat Stanu ds. Gospodarczych (SECO).
Dlatego dla firm produkujących w Szwajcarii i eksportujących do USA wyższe cła sprawiłyby, że produkty szwajcarskie stałyby się mniej konkurencyjne.
Republikanie czy Demokraci — kto jest bardziej przychylny Szwajcarii?
Rada Federalna w listopadzie 2020 r., poproszona o komentarz na temat [pierwszych] wyborów Trumpa, „chcemy tego, co najlepsze dla Szwajcarii”, dodając, że „Szwajcaria może się dogadać” z kimkolwiek, kto akurat będzie w Białym Domu.
Chociaż może to być ogólnie prawdą, biorąc pod uwagę niekonfliktową naturę Szwajcarii, kraj ten „ma lepsze stosunki z rządami republikańskimi niż demokratycznymi” — powiedział Matthias Geissbühler, szef inwestycji w Raiffeisen Bank Switzerland.
Jednym z powodów jest to, że w przeszłości Demokraci mieli tendencję do „wtrącania się” w sprawy Szwajcarii — na przykład presja, jaką Stany Zjednoczone wywierały na Szwajcarię, aby zakończyła tajemnicę bankową za prezydenta Billa Clintona.
Wszystko to nie oznacza jednak, że polityka Trumpa będzie całkowicie „nieszkodliwa” dla Szwajcarii.
Źródła: zueriunterland24.ch i thelocal.ch