fot. swissinfo.ch
Miny, ładunki wybuchowe, niewybuchy amunicji: Ukraina jest obecnie jednym z najsilniej zaminowanych obszarów na świecie. Konferencja na temat humanitarnego rozminowywania w Szwajcarii ma znaleźć rozwiązania. Co przyniesie ta konferencja?
Niezależnie od tego, jak długo potrwa wojna, rosyjski atak od lat zanieczyszcza Ukrainę minami i innymi niewybuchami. Szacuje się, że jest to jedna czwarta całego terytorium kraju. To około 150 000 kilometrów kwadratowych, czyli prawie cztery razy więcej niż cała powierzchnia Szwajcarii.
Wspólnie z Ukrainą Szwajcaria organizuje Konferencję Działań Przeciwminowych która rozpocznie się dziś w Lozannie i potrwa do dnia jutrzejszego.
O czym jest ta konferencja?
Według szwajcarskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (FDFA) celem konferencji jest „zwrócenie uwagi na kluczowe znaczenie rozminowywania jako centralnego elementu odbudowy społecznej i gospodarczej”. W związku z tym pojawia się pytanie, w jaki sposób można zorganizować humanitarne rozminowywanie.
Miny można produkować tanio i łatwo układać. Jednak ich usunięcie jest skomplikowane i czasochłonne. To samo dotyczy niewybuchów – amunicji takiej jak granaty czy bomby, które nie eksplodowały. Broń ta pozostaje śmiercionośna przez dziesięciolecia, nawet długo po zakończeniu konfliktów.
Już latem w Szwajcarii odbyła się konferencja wysokiego szczebla w sprawie Ukrainy.
Ukraina jest uważana za spichlerz Europy i jest jednym z największych eksporterów pszenicy na świecie. Jednak rolnictwo – podobnie jak wszystkie inne dziedziny życia cywilnego – jest utrudnione przez skażoną glebę. Jest to problem nie tylko dla ukraińskiej gospodarki, ale przede wszystkim dla biedniejszych krajów, które w efekcie muszą płacić wyższe ceny np. za pszenicę.
Do udziału w konferencji zaproszono 50 krajów, organizacji międzynarodowych i regionalnych. Ponadto istnieją podmioty partnerskie zajmujące się humanitarnym rozminowywaniem, sektor prywatny i społeczeństwo obywatelskie.
FDFA (Federalna Polityka Żywnościowa) pisze i dodaje: „Dobra koordynacja działań krajowych i wsparcie międzynarodowe są ważne, aby prace te mogły przebiegać szybko i skutecznie”.
Ponadto celem jest omówienie kwestii finansowania i innowacyjnych podejść – na przykład tego, w jaki sposób drony mogą być wykorzystywane do rozminowywania. W związku z wojną Ukraina zdobyła duże know-how w dziedzinie dronów.
Międzynarodowe Centrum Humanitarnej Akcji Przeciwminowej w Genewie (GICHD) i Szwajcarska Fundacja Działań Przeciwminowych są partnerami Szwajcarii i działają we wschodniej Ukrainie od 2015 roku.
Jaką rolę odgrywa Szwajcaria w rozminowywaniu?
Szwajcaria uznała humanitarne rozminowywanie Ukrainy za priorytet i zatwierdziła pakiet 100 mln CHF na ten cel w 2023 roku.
Konfederacja wykorzystuje te pieniądze m.in. na wsparcie programów pomocowych dla ofiar min i małych gospodarstw rolnych, które nie są w stanie uprawiać swoich pól.
Ponadto środki zostaną przeznaczone na dostawę maszyn do rozminowywania, lokalizację i usuwanie min, edukację ludności, a także szkolenie ukraińskiego personelu i doradztwo techniczne.
Międzynarodowe Centrum Humanitarnej Akcji Przeciwminowej w Genewie (GICHD) i Szwajcarska Fundacja Działań Przeciwminowych są partnerami Szwajcarii i działają we wschodniej Ukrainie od 2015 roku.
Rok temu odbyła się Konferencja darczyńców w celu humanitarnego rozminowywania na Ukrainie. Szwajcaria zorganizowała również kilka warsztatów technicznych i imprez tematycznych.
Latem 2022 r., kilka miesięcy po rosyjskiej inwazji, Szwajcaria zorganizowała w Lugano konferencję na rzecz odbudowy Ukrainy, która położyła podwaliny pod odbudowę Ukrainy. Zasadniczo konferencja w Lugano zdecydowała, że odbudowa zniszczeń nie będzie czekać do końca wojny.
Czy Szwajcaria może pomóc w rozminowywaniu podczas wojny?
Prawo neutralności zabrania Szwajcarii udzielania wsparcia w wojskowym rozminowywaniu, co pozwala siłom ukraińskim przedzierać się przez zaminowane terytorium. Ponieważ militarnie faworyzowałoby to walczącą stronę.
Z drugiej strony, w przypadku humanitarnego rozminowywania nacisk kładziony jest wyraźnie na ludność cywilną. Jest to szczególnie chronione przez prawo międzynarodowe. W tym kontekście od 1999 r. obowiązuje Konwencja Ottawska, międzynarodowy traktat o zakazie stosowania min przeciwpiechotnych, podpisany przez Szwajcarię i Ukrainę.
Jednak ważne kraje, takie jak Chiny, Indie i USA, nie podpisały Konwencji Ottawskiej – podobnie jak Rosja, która używa min przeciwpiechotnych na Ukrainie. Zgodnie z Monitorem min lądowych, w 2022 roku ponad 600 osób zostało zabitych przez miny na Ukrainie. Po Syrii jest to najwyższa liczba na świecie.
Co się dzieje po konferencji w Lozannie?
Japonia już zapowiedziała, że wiosną 2025 r. zorganizuje konferencję podsumowującą w sprawie rozminowywania na Ukrainie.
Choć Japonia nie jest krajem neutralnym, to ze względu na swoją pacyfistyczną konstytucję posiada wojsko nastawione na samoobronę – wsparcie wojskowe dla Ukrainy jest więc delikatne.
Za rozminowanie azjatyckie państwo wyspiarskie przyznało Ukrainie 70 mln dolarów amerykańskich na maszyny i urządzenia, ale także na szkolenia i rozpoznanie. W lutym tego roku Japonia przyznała Ukrainie 12 mld dolarów dalszej pomocy finansowej lub już ją przekazała. Tym samym kraj ten stał się jednym z największych sojuszników Ukrainy.
Źródło: swissinfo.ch
Zobacz także
Komisja Europejska chce zakończyć negocjacje ze Szwajcarią do końca roku
Super, że napisałeś o tej konferencji! Takie inicjatywy są mega ważne, ale ciekawe, jak szybko uda się osiągnąć konkretne postępy w rozminowywaniu? Czy drony naprawdę mogą tu coś zdziałać? Mam nadzieję, że te spotkania przyniosą konkretne efekty, bo ukraińskie rolnictwo to nie tylko problem lokalny. Dobrze, że Szwajcaria bierze to na poważnie i nie skąpi funduszy. Oby udało się im skutecznie koordynować działania na miejscu.
Świetnie, że poruszasz tak ważny temat. Zastanawiam się, jak praktycznie będzie funkcjonować współpraca międzynarodowa w tej kwestii? Bo sama konferencja to jedno, ale późniejsze działania to prawdziwe wyzwania. Jakie konkrety wsparcia międzynarodowego zaproponowano na tej konferencji? Dużo się mówi o nowych technologiach, ale czy to realistyczne w kontekście takich rozległych terenów? Ciekawy wydaje się także temat finansowania tego przedsięwzięcia, może jest jakiś szczególny nacisk na zaawansowane technologie, jak drony? Z niecierpliwością czekam na dalsze szczegóły! Pozdrawiam.