fot. handelszeitung.ch
Sprawdzony trzyfilarowy system szwajcarskiego systemu emerytalnego wymaga aktualizacji. Tak twierdzi organizacja Avenir Suisse, która proponuje model pięciofilarowy.
Szwajcarski rząd dwukrotnie głosował w tym roku nad przyszłością systemu emerytalnego. W każdym przypadku skupiono się na pojedynczych tematach. Liberalny think tank Avenir Suisse oświadczył w komunikacie, że „las nie jest już widoczny dla drzew”. Think tank zastanawiał się, czy szwajcarski system emerytalny jako całość jest nadal aktualny i w związku z tym przeprowadził badanie, którego najważniejsze wyniki wymieniono w komunikacie prasowym.
Walka z ubóstwem w starszym wieku przed przejściem na emeryturę
Z badania wynika, że dla większości emerytów starość sama w sobie nie stanowi już poważnego zagrożenia ubóstwem. Jednak mniejszość seniorów nadal boryka się z tym problemem. Jeśli spojrzysz tylko na nowych emerytów, przekonasz się, że 92% z nich jest w stanie związać koniec z końcem po przejściu na emeryturę bez dodatkowej pomocy państwa. Jednocześnie jego 8%. jest uzależnione od świadczeń uzupełniających (EL) bezpośrednio po przejściu na emeryturę – piszą autorzy w swoim raporcie.
Naukowcy podkreślają jednak, że trzy czwarte tych beneficjentów EL było już przed przejściem na emeryturę uzależnionych od ubezpieczenia na wypadek inwalidztwa lub pomocy społecznej. Tylko 2% nowych emerytów biednie dopiero po przejściu na emeryturę. Jak pokazują autorzy swojego badania, ubóstwo w starszym wieku można zatem najlepiej zwalczać przed osiągnięciem wieku emerytalnego poprzez zwiększenie udziału w rynku pracy.
Odporny system oparty na trzech filarach z potencjałem do poprawy
Pomimo kryzysów gospodarczych i wojen w Europie, system oparty na trzech filarach dowiódł swojej wartości, podsumowują naukowcy z Avenir Suisse. Na przykład od 2015 r. pracownicze świadczenia emerytalne są w dużej mierze utrzymane. Ponieważ jednak życiorysy zawodowe stają się coraz bardziej zróżnicowane, a średnia długość życia stale rośnie, konieczne są selektywne dostosowania, np. pod względem dostępu.
Zmniejszenie potrącenia koordynacyjnego mogłoby poprawić dostęp do emerytur pracowniczych, zwłaszcza dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Ponadto możliwość zlikwidowania z mocą wsteczną luk w składkach w filarze 3a umożliwiłaby lepszą ochronę osobom, które przerwały karierę zawodową.
Premia w funduszu emerytalnym
Kolejną kwestią jest poziom emerytur: istniejące emerytury w drugim filarze mogłyby zostać podniesione o umiarkowaną premię zmienną. Zgodnie z propozycją autorów, fundusze emerytalne mogłyby oferować swoim ubezpieczonym premię, pod warunkiem, że pozwolą na to wyniki inwestycji i sytuacja finansowa funduszu.
Avenir Suisse widzi również pole manewru, jeśli chodzi o wiek emerytalny, dobrowolne odroczenie daty przejścia na emeryturę powinno być postrzegane jako szansa na wyższe emerytury, a tym samym większy dobrobyt na starość. Ci, którzy pracują dłużej, mogą dłużej gromadzić swój majątek, a także muszą z niego żyć krócej. Pozwoliłoby to na poprawę poziomu emerytur we wszystkich trzech filarach, bez nakładania dodatkowych obciążeń na przyszłe pokolenia.
Pięciofilarowy system uwzględniający opiekę długoterminową
Według Avenir Suisse, szwajcarskie systemy emerytalne są tak skuteczne również dlatego, że poszczególne filary są finansowane w różny sposób: AHV poprzez system repartycyjny, a emerytury pracownicze i prywatne oszczędności poprzez system kapitalizacji. Zdaniem przedstawicieli think tanku, to pozytywne doświadczenie powinno zostać wykorzystane do finansowania kosztów opieki zdrowotnej na ostatnim etapie życia.
Rosnące koszty opieki zdrowotnej są obecnie ponoszone przede wszystkim przez zakłady ubezpieczeń zdrowotnych, a w coraz większym stopniu także przez ogół społeczeństwa. Problem ten będzie się pogłębiał wraz ze zmianami demograficznymi. W związku z tym potrzebne jest tu nowe rozwiązanie, które w większym stopniu opiera się na świadczeniu usług prywatnych.
Źródło: handelszeitung.ch
