fot. unsplash.com
Realny wskaźnik płac Federalnego Urzędu Statystycznego (FSO) jest ważnym wskaźnikiem w dyskursie politycznym. Indeks mierzy kształtowanie się płac nominalnych skorygowanych o zmianę poziomu cen (inflacji). Jeśli płace rosną szybciej niż ceny, zwiększa się siła nabywcza ludności. Z drugiej strony, jeśli inflacja jest wyższa niż wzrost płac, siła nabywcza spada.
Płace realne w Szwajcarii wzrosną w perspektywie średnioterminowej
Już około rok temu, economiesuisse wyjaśniło w artykule, że płace realne w Szwajcarii wzrosną w perspektywie średnioterminowej. Realny indeks płac FSO wzrósł o ponad 12 procent w latach 2000-2023. W tym samym okresie roczna liczba godzin pracy (w tym nadgodzin i nieobecności) w przypadku pracy na pełny etat zmniejszyła się średnio o 8 procent. Wskaźnik płac realnych nie odzwierciedla w odpowiedni sposób tej zmiany godzin pracy.
Jak to wygląda w perspektywie krótkoterminowej?
Do wybuchu pandemii koronawirusa realny wskaźnik płac wzrósł o prawie 16 procent. Od tego czasu płace realne spadły, według FSO. Głównym tego powodem jest gwałtowny wzrost inflacji. Średni koszyk dóbr wyraźnie podrożał, zwłaszcza w 2022 r., a umiarkowany wzrost płac nominalnych nie był w stanie tego w pełni zrekompensować. Siła nabywcza nie jest więc jeszcze na takim poziomie jak przed pandemią. Ale jak duża jest różnica?
Mierzone realnym wskaźnikiem płac płace spadły od 2021 r. o około 3 proc. Eksperci Szwajcarskiego Banku Narodowego (SNB) opracowali teraz nowy wskaźnik płac (zobacz tutaj). Podczas gdy FSO wykorzystuje dane z raportów o wypadkach, SNB wykorzystuje dane transakcyjne dla swojego wskaźnika. Jest to o tyle ciekawe, że baza danych FSO jest potencjalnie zniekształcona przez środki związane z koronawirusem (mniej zgłoszeń wypadków w niektórych zawodach).
Porównanie tych dwóch indeksów pokazuje, że o ile oba wskazują na spadek płac realnych w 2022 r., o tyle w przypadku wskaźnika SNB rok wcześniej jest on niższy. Zwłaszcza w 2023 r. wskaźnik SNB już teraz ponownie wykazuje wzrost płac realnych, w przeciwieństwie do wskaźnika FSO, który nadal mierzy spadek.
Nowy wskaźnik SNB umożliwia również rejestrowanie zmian płac niemal w czasie rzeczywistym. Najnowsze dane są dostępne za sierpień 2024 r. i pokazują, że płace nominalne wzrosły w ciągu ostatnich 12 miesięcy o niecałe 2 proc. Biorąc pod uwagę obecną niską inflację, oznacza to, że płace realne w Szwajcarii rosną.
Wniosek? Gwałtowny wzrost inflacji tymczasowo doprowadził do spadku płac realnych. Jednak dane SNB w czasie rzeczywistym sugerują, że spadek ponownie przybrał pozytywny obrót już w 2023 roku i że trend ten utrzymuje się do dziś.
Więcej o realiach w Szwajcarii
Szwajcaria co do zasady nie ma płacy minimalnej na poziomie krajowym. Stawki godzinowe są ustalane przez autonomiczne kantony. Wracając natomiast do kwestii wysokości zarobków w Szwajcarii, jest ona problematyczna nie tylko ze względu na wysokość inflacji, ale również problem rosnących czynszów.
Źródło: economiesuisse.ch